Beleidsplan dierenwelzijn
Stichting Kinderboerderij Watergraafsmeer ‘De Werf’
Amsterdam, september 2022
Stichting Kinderboerderij Watergraafsmeer ‘De Werf’ draagt het welzijn van haar dieren hoog in het vaandel. Wij zullen er alles aan doen om het welzijn van onze dieren op ons terrein te garanderen.
Wij houden ons aan alle wet- en regelgeving die betrekking heeft op dierenwelzijn op kinderboerderijen. Wij zijn in het bezit van het keurmerk van de brancheorganisatie Vereniging Stads- en Kinderboerderijen Nederland (vSKBN). Ook hebben wij het keurmerk Diervriendelijke Kinderboerderijen uitgereikt gekregen.
https://www.kinderboerderijen.nl/over-het-keurmerk
https://www.diervriendelijkekinderboerderijen.nl/keurmerk-diervriendelijke-kinderboerderijen
Daarnaast hanteren wij de uitgangspunten zoals vastgelegd in de overeenkomst ‘Van hart voor dieren naar toekomstbestendig dierenwelzijn’ (dd. 14 september 2017). Hierin hebben achttien Amsterdamse kinderboerderijen afspraken gemaakt over de huisvesting, het dierenbestand en het borgen van vakkennis op hun kinderboerderij. Waar mogelijk werken wij met onze collega-kinderboerderijen samen om het dierenwelzijn op onze kinderboerderij te behouden en te verbeteren.
PERSBERICHT
Achttien Amsterdamse kinderboerderijen hebben hun handtekening gezet onder afspraken die het dierenwelzijn op hun terreinen moeten behouden en verbeteren. De afspraken gaan verder dan de bestaande eisen voor dierenwelzijn. Ook De Werf ondertekende deze belangrijke overeenkomst.
De deelnemende kinderboerderijen zorgen samen voor ruim 1700 dieren. Met de afspraken is geregeld dat de dieren ruime huisvesting hebben waarin ze hun natuurlijke gedrag kunnen laten zien. Ook leven groepsdieren altijd samen met soortgenoten. Daar waar nodig worden de dierverblijven hierop aangepast. Ook wordt er geïnvesteerd in het opleiden van de dierverzorgers.
"Door onze kennis over dierenwelzijn samen te brengen hebben we richtlijnen en kwaliteitseisen kunnen opstellen die vanaf nu voor alle deelnemende kinderboerderijen gelden. We zijn er enorm trots op dat we onze handtekening hebben kunnen zetten onder afspraken die uitgaan van de huidige tijdgeest. Een overeenkomst als deze is bij ons weten uniek in Nederland”, aldus Gitta Bessem, woordvoerder namens de kinderboerderijen en voorzitter van Kinderboerderij De Werf.
De bestaande eisen voor dierenwelzijn gingen naar de smaak van de kinderboerderijen niet ver genoeg. Gitta Bessem: “Die bestaan vooral uit enkele wettelijke regels over wat er minimaal aan verzorging en ruimte geboden moet worden. Wij willen recht doen aan het natuurlijke gedrag van dieren en het goede voorbeeld geven hoe je met dieren omgaat. De beschikbare ruimte, kennis en budget op een kinderboerderij worden nu bepalend voor het aantal dieren dat er gehouden wordt."
Download de volledige tekst van de overeenkomst (pdf bestand).
UITGANGSPUNTEN
Aantal dieren
De intrinsieke waarde van een dier en de beschikbare ruimte, kennis en budget zijn bepalend voor het aantal dieren dat wij houden. Door zorgvuldig, maar ook bedrijfsmatig afwegingen te maken, worden onze dieren de verzorging, huisvesting en omstandigheden geboden die nodig zijn voor een prettig, soorteigen leven. Zodoende is er sprake van een uitgebalanceerd dierenbestand.
Huisvesting
Wij bieden onze dieren gepaste huisvesting. Als minimumnorm hanteren wij de richtlijnen van het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren en de Positieflijst voor gezelschapsdieren. Uitgangspunt is dat te allen tijde er eerst diergericht, en pas daarna mensgericht gedacht wordt.
https://www.licg.nl/positieflijst-huisdierenlijst
Onze dierverblijven zijn schoon, heel en veilig, en zo ingericht dat de dieren hun soorteigen, natuurlijke gedrag kunnen vertonen. Er is voldoende ruimte om te bewegen. Dieren kunnen zoveel mogelijk naar buiten. Er kan comfortabel gelegen en gerust worden. De dieren kunnen zich terugtrekken als zij geen contact met mensen wensen; schuilgelegenheden zijn niet toegankelijk voor bezoekers. Zowel binnen als buiten bieden wij bescherming tegen weersomstandigheden en roofdieren. Verlichting is niet hinderlijk en komt tegemoet aan de lengte van de dagen en het bioritme van het dier.
Groepsdieren leven samen
Dieren die van nature groepsdieren zijn, worden samen met soortgenoten gehouden. Daarbij houden wij rekening met onderlinge familie- en vriendschapsbanden.
Indien het koppelen aan een soortgenoot onverhoopt niet mogelijk blijkt, wordt het dier de huisvesting geboden die voldoet aan de soorteigen behoeften. Er geldt dan een uitsterfbeleid.
Gedragsverrijking
Wij bieden onze dieren gerichte gedragsverrijking aan. Dit wordt bereikt door sociale interactie met soortgenoten, omgevingsverrijking, fysiek verrijkingsmateriaal, voedselverrijking, et cetera.
Aanschaf- en vervangingsbeleid
Wij houden ons aan de wet- en regelgeving die betrekking heeft op welke dieren wel en niet gehouden mogen worden in Nederland. De dieren betrekken wij zo veel mogelijk van collega-boerderijen, opvangorganisaties en erkende fokkers. Dieren die bijzondere huisvesting nodig hebben om hun natuurlijk gedrag te vertonen en specifieke verzorging behoeven, maar waaraan dit niet geboden kan worden, schaffen wij niet aan. Als een dier bij ons om moverende redenen niet meer gehouden kan worden of niet meer past binnen ons dierenbestand, wordt vervangende huisvesting gezocht. Een dier gaat nooit naar de slacht.
Als er een reden is om dieren te vervoeren voor een bezoek elders, dan gebeurt dit altijd veilig en verantwoord onder (vakbekwame) begeleiding van een van onze medewerkers. De dieren verblijven op de kinderboerderij tot zij wegens ziekte of aan de gevolgen van ouderdom sterven. Het natuurlijke verloop bepaalt dan de noodzaak om de diergroep aan te vullen. Er wordt niet gefokt of gekweekt en de dieren worden niet gedekt.
Dieren die (on)gevraagd worden afgegeven
Kinderboerderij De Werf neemt geen dieren op die worden afgegeven of ongevraagd worden achtergelaten door particulieren. Wij geven hiermee het signaal af dat het kiezen voor een huisdier zorgvuldig dient te gebeuren. De zogenaamde ‘dumpdieren’ worden opgehaald door de aangewezen opvangorganisaties of de dierenambulance. Afstandsdieren worden in beginsel niet aangenomen; eigenaren worden verwezen naar de betreffende opvangorganisaties.
In samenwerking met de Dierenambulance Amsterdam en in samenspraak met de Dierenbescherming Nederland voeren wij Konijnenopvang De Werf. De konijnenopvang is een door de gemeente officieel erkende opvang. Vanuit deze hoedanigheid maken wij deel uit van de gemeentelijke Adviesraad Dierenwelzijn (2012).
https://amsterdam.partijvoordedieren.nl/nieuws/adviesraad-dierenwelzijn-dankzij-pvdd
Vakbekwaam personeel
Er is altijd sprake van een duidelijke organisatie waar de eindverantwoordelijkheid voor de dieren door een vakbekwaam persoon of personen geborgd is. Wij hebben daartoe twee parttime gediplomeerde beheerders in dienst (1,4 FTE). De beheerders beschikken over de benodigde vakkennis van dierverzorging op minimaal MBO 4 niveau.
Daarbij ondersteunen de Amsterdamse kinderboerderijen elkaar door kennis te delen, waar wenselijk samen te werken, of bijvoorbeeld workshops te organiseren en externe deskundigen uit te nodigen.
Wij hanteren een jaarschema waarin aangegeven is wanneer de dieren periodieke (medische) verzorging nodig hebben. Denk aan mestonderzoek, paardentandarts, hoefbekapper, etc. Wij hebben nauw contact met dierenartsen met vakkennis over onze diergroepen.
Voorbeeldfunctie
Wij geven aan onze bezoekers het goede voorbeeld over het houden van dieren, door het bewustzijn te vergroten van de intrinsieke waarde van een dier, het soorteigen gedrag en de waarde die een dier heeft voor de mens. Dit uitgangspunt bepaalt tevens de inhoud van onze voorlichting en ons educatieve aanbod.
Pensionopvang
Aan konijnen en knaagdieren bieden wij pensiongelegenheid. Eigenaren die gebruik maken van onze tijdelijke (vakantie)opvang krijgen actief informatie over de soorteigen behoeften, huisvesting en verzorging van het betreffende huisdier. Wij voldoen aan alle wettelijke eisen om dieren op te mogen vangen, zoals een bewijs van vakbekwaamheid.
https://www.aerestrainingcentre-barneveld.nl/cursus/vakbekwaam-houder-van-overige-zoogdieren.html.
UITGANGSPUNTEN NAAR DIERGROEP
Onze kippen
Kippen zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Zij scharrelen dagelijks vrij over het terrein rond en hebben altijd de mogelijkheid zich in hun verblijf terug te trekken. Hun nachtverblijf voldoet ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de kippen niet te benaderen.
Onze eenden
Eenden zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Zij hebben een ruime vijver tot hun beschikking met daaromheen grond waarin zij kunnen wroeten en beschutting kunnen vinden onder de beplanting. Zij hebben altijd de mogelijkheid zich in hun nachtverblijf terug te trekken, welke ruim aan de LICG richtlijnen voldoet. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren. Het verblijf is niet voor bezoekers toegankelijk.
Het vogelgriepvirus teistert ons land al enige jaren. Waar het voorheen een seizoensgebonden virus was, hebben we er nu jaarlijks en tot ver in de zomer mee te maken. Dit betekent dat onze vogelsoorten gedurende lange perioden afgeschermd moeten zijn van wilde vogels. De aanpassingen die wij hiervoor moeten doen houden automatisch ook in dat de beschikbare ruimten krapper zijn en er grote inspanningen moeten worden verricht om de temperatuur te beheersen en verrijking te geven tegen verveling en frustratie. Om deze reden vullen wij onze kippengroep en eendengroep momenteel niet meer aan. Onze pauwen zijn van ouderdom overleden en worden nu niet aangevuld. Voor onze eendengroep kijken wij momenteel uit naar ruime huisvesting elders waar aan de soortspecifieke behoeften kan worden voldaan.
Onze varkens
Varkens zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Zij lopen overdag vrij over het terrein rond en hebben altijd de mogelijkheid zich in hun verblijf terug te trekken. Hun nachtverblijf voldoet ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen ) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de varkens alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken.
Onze konijnen
Konijnen zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Hun nachtverblijven voldoen ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de konijnen alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken. Omdat konijnen van nature prooidieren zijn wordt er met hen niet geknuffeld.
Onze cavia’s
Cavia’s zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Hun verblijf voldoet ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de cavia's alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken. Omdat cavia’s van nature prooidieren zijn wordt er met hen niet geknuffeld.
Onze schapen
Schapen zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Hun nacht- en buitenverblijf voldoen ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. In de ochtend grazen zij op de grote weide. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de schapen alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken. Het verblijf is niet voor bezoekers toegankelijk.
Onze geiten
Geiten zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Hun nacht- en buitenverblijf voldoen ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. In de ochtend grazen zij op de grote weide. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de geiten alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken.
Onze pony’s
Pony’s zijn sociale (groeps-)dieren en worden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden. Hun nacht- en buitenverblijf voldoen ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. De pony’s worden gelongeerd en er wordt regelmatig verrijking geboden. Pony Beauty wordt vanwege haar gezondheid en haar ouderdom regelmatig beoordeeld door een gespecialiseerd veearts. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de pony’s alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoeken. Het verblijf is niet voor bezoekers toegankelijk.
Met enige regelmaat graast een van de pony’s op de grote weide. Pony Beauty heeft vanwege gezondheidsproblemen overdag toegang tot de zandweide, die met ondersteuning van de gemeente Amsterdam speciaal voor haar en onze ezel is aangelegd.
Onze ezel
Ezels zijn sociale (groeps-)dieren en zouden daarom altijd met minstens één soortgenoot gehouden moeten worden. Onze ezel Donna is al vele jaren geleden bij ons geplaatst. Sindsdien deelt zij het verblijf met de pony’s, waarmee een vriendschapsband is ontstaan. Vanwege haar gezondheid en haar ouderdom wordt zij regelmatig beoordeeld door een gespecialiseerd veearts. Om dezelfde redenen koppelen we haar niet meer aan een soortgenoot en volgen we een uitsterfbeleid. Haar nacht- en buitenverblijf voldoen ruim aan de LICG richtlijnen. Daarbij wordt gekeken naar de fysiologische behoeften (eten, drinken, veilig, schoon, heel, beschutting, etc.) en ethologische behoeften (het natuurlijke gedrag kunnen vertonen) van de diersoort. Er wordt regelmatig verrijking geboden. Bezoekers worden geïnformeerd de dieren nooit te voeren en de ezel alleen aan te raken als zij uit zichzelf toenadering zoekt. Het verblijf is niet voor bezoekers toegankelijk.
Ezel Donna heeft vanwege gezondheidsproblemen overdag toegang tot de zandweide, die met ondersteuning van de gemeente Amsterdam speciaal voor haar en onze pony Beauty is aangelegd.
